10 dingen die je moet weten over koraal

Koraal, de grootste bouwer op aarde, is een kwetsbaar en bedreigd dier.

Ik ben een primitief lichaam met één opening en stekende tentakels dat 900 miljoen jaar geleden in het Precambrium verscheen.

Ik ben de grootste bouwer van de planeet en ik leef in symbiose met een alg, ik ben... het koraal! 

  • Koraal is een dier
  • Hard of zacht, koraal is overal
  • Een beetje kalkaanslag?
  • Zooxanthella + koraal = <3
  • De kwal is zijn neefje
  • Klein maar zichtbaar vanuit de ruimte
  • Klein maar met superkrachten
  • In het midden van de riffen, een explosie van leven
  • Fluorescerend koraal
  • Bedreigde koralen 

 

Koraal is een dier

Dier, plant of mineraal? 

Op het eerste gezicht moeilijk te zeggen.

Koraal is al bekend sinds de oudheid en heeft natuuronderzoekers lang geïntrigeerd. Het werd beschouwd als een steen maar ook als een plant en pas in de 18e eeuw werd het door wetenschappers definitief als een dier beschouwd.

In de Griekse mythologie hakt Perseus het hoofd af van Medusa, de Gorgon, wiens ogen degenen die haar blik ontmoeten versteent. Toen hij zijn hoofd op het zand legde om zijn handen te wassen, zag hij dat het bloed van Medusa in zee stroomde en op het zeewier terechtkwam, het versteende en veranderde in... koraal. 

Corail Anthelia sp.

Hard of zacht, het is overal 

Koralen kunnen kolonies vormen of solitaire poliepen zijn. En hoewel de meeste koralen voorkomen in warme wateren dicht bij het oppervlak, zijn er ook koud- of diepwaterkoralen: in 2020 werden 116 nieuwe koraalriffen ontdekt in open zee tussen 200 en 1.200 meter onder het oppervlak.

Van de 1400 soorten harde en zachte koralen in de wereld zijn er 850 rifbouwende koralen. Deze staan bekend als Scleractinians.  

Een beetje kalkaanslag?

Koraal maakt tijdens zijn hele leven kalksteen aan...

... en er zijn twee soorten koraal: 

  • Degene die een exoskelet kunnen produceren zijn harde koralen zoals Acropora, Porites en Euphyllia.
  • Degene waarvan de kalksynthese het koraalweefsel ondersteunt, zijn zachte koralen.

Harde koralen vertakken zich, zijn tabelvormig of massief met afgeronde vormen en vormen een rif door aan elkaar te lassen.  

Koraal Euphyllia paradivisa

Zooxanthelle + koraal = <3 

Om zijn skelet te produceren en het rif te bouwen, huist het koraal een microalg in zijn weefsels.  

Zooxanthellae helpen bij het neerslaan van in het water opgelost calcium door kooldioxide uit het water te absorberen tijdens de fotosynthese, en voorzien het koraal van zuurstof en koolhydraten, essentiële voedingsstoffen voor de groei van zijn skelet.  

In ruil daarvoor voorziet het koraal de zoöxanthellen van kooldioxide (CO₂) en stikstofverbindingen. Deze microalgen leven in het weefsel van het koraal en vinden daar onderdak en bescherming. Dankzij deze symbiotische relatie kan het koraal overleven in voedselarme omgevingen, aangezien de zoöxanthellen 70 tot 90 % van zijn energiebehoeften dekken.  

Daarom ontwikkelen de meeste riffen zich tussen het oppervlak en een diepte van ongeveer dertig meter, in helder, warm water: de koralen stellen hun algen bloot aan de zon zodat ze hun missie kunnen uitvoeren: fotosynthese!  

De kwal is zijn neefje

In de familie Cnidaria vraag ik om het koraal! 

En de kwal, en ook de gorgoniaan of anemoon waar de koraalpoliep op lijkt.  

Ze behoren allemaal tot de groep van de Cnidaria, steekdieren. Koralen gebruiken hun netelcellen om zich te verdedigen of om zich te voeden.  

Contact met bepaalde koralen, waaronder het vuurkoraal, kan brandwonden of huidirritatie veroorzaken bij onvoorzichtige of al te nieuwsgierige duikers.  

Klein maar zichtbaar vanuit de ruimte

Coral is een onvermoeibare bouwer,

... in staat om riffen van duizenden kilometers lang te creëren.  

Het Great Barrier Reef, gelegen in het noordoosten van Australië, beslaat een oppervlakte van ongeveer 344.400 km² en is 2.300 km lang. Het is de grootste levende structuur die door organismen is gemaakt en vanuit de ruimte met het blote oog zichtbaar is!  

Het staat sinds 1981 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en herbergt meer dan 1500 vissoorten, ongeveer 400 soorten koraal, 4000 soorten weekdieren en bijna 240 soorten vogels, evenals een grote verscheidenheid aan sponzen, anemonen, zeewormen, schaaldieren en andere soorten. 

ESA - CC BY-SA 3.0 IGO or ESA Standard Licence

Klein maar met superkrachten 

Het rif is zeer nuttig voor de mensheid, waardoor het een sleutelelement is in het evenwicht van het koraalecosysteem.  

  • Het koraalrif fungeert als een bolwerk tegen de kracht van de golven en dempt tot 90% van hun impact. Zo beschermt het de kustlijn tegen kusterosie.
  • Naarmate het groeit, accumuleert het koolstof in de vorm van calciumcarbonaat in zijn skelet, waardoor het een koolstofput wordt.
  • Het zou de geneeskunde van de 21e eeuw kunnen voorzien van essentiële moleculen: veel riforganismen produceren biochemisch krachtige stoffen die worden bestudeerd op hun effecten op artritis, kanker en andere ziekten. 

In het midden van de riffen, een explosie van leven

Een ecosysteem dat records breekt!

Hoewel dit ecosysteem slechts 0,2% van het oceaanoppervlak beslaat, herbergt het 30% van de bekende mariene biodiversiteit, dat wil zeggen ongeveer 100.000 soorten - de grootste biologische diversiteit op aarde!

Er zijn ongeveer 1000 soorten koraal, 25.000 weekdieren, 8000 vissen en andere gewervelde dieren en tienduizenden andere dieren zoals schaaldieren, zeesterren, zee-egels en zeewormen.

Een groot aantal soorten aan de basis van de mariene voedselketen plant zich hier voort en vindt hier beschutting en voedsel. Deze mariene rijkdom is een kostbare bron voor de lokale bevolking die zich voedt met de soorten die in de riffen aanwezig zijn.

Het is een van de mariene ecosystemen die de meeste levende biomassa produceert. 

(c) Coral Guardian - Coco Tamlyn

De fluorescerende koraal 

De meeste koralen fluoresceren omdat ze GFP-moleculen (Green Fluorescent Protein) bevatten die onzichtbaar licht absorberen en dit weer uitzenden in de vorm van zichtbaar groen, geel of rood licht.  

De precieze rol van deze fluorescentie is nog niet bekend. Het is echter mogelijk dat in slecht verlichte gebieden de fluorescentie het blauwe licht, dat diep in het water doordringt, omzet in bruikbaar licht voor de zoöxanthellen, waardoor ze kunnen fotosynthetiseren. Dit zou koralen in staat stellen om te overleven in omgevingen waar licht schaars is.  

Andere hypotheses suggereren dat fluorescentie koralen die dichtbij het oppervlak leven zou kunnen beschermen tegen UV-stralen of vrije radicalen, zoals bescherming tegen de zon.  

Tot slot stellen sommige hypotheses fluorescentie voor als een verdedigingsmechanisme tegen roofdieren of een predatiemechanisme om prooien aan te trekken. 

Bedreigde koralen

Koralen lijden onder de gevolgen van klimaatverandering

Dit vertaalt zich in :

Koraalverbleking: verschillende stressfactoren, waaronder vervuiling en stijgende watertemperaturen, leiden tot het uitdrijven van zoöxanthellen en uiteindelijk tot de dood van koralen.

Op 15 april 2024 bevestigde NOAA (in samenwerking met het International Coral Reef Initiative) dat de wereld zich in het midden van de vierde episode van koraalverbleking bevond. "Tussen 1 januari 2023 en 20 april 2025 trof thermische stress van het blekende type 83,7% van het koraalrifoppervlak in de wereld en werd massale koraalverbleking gedocumenteerd in ten minste 83 landen en gebieden."  

Oceaanverzuring tast de verkalking van koraalskeletten aan.

Intensieve visserij, onmatige oogst, lozing van vervuilende stoffen, stortpraktijken en toenemende demografische druk bedreigen ook het voortbestaan van koralen. 

Corail Acropora

Wat zijn de oplossingen voor het behoud van koraalriffen?

  • De opwarming van de aarde beperken: door het huidige niveau van broeikasgassen te verlagen en duurzame energieproductie te ontwikkelen.
  • De veerkracht van koraalriffen optimaliseren: door menselijke activiteiten die de staat van de riffen aantasten te beheersen zodat de koralen zich kunnen herstellen, door vervuiling te bestrijden of door kustgebieden zo te beheren dat ze geen invloed hebben op het rif (kustontwikkeling).
  • Het aantal beschermde mariene gebieden verhogen
  • Geïsoleerde koraalriffen beschermen: sommige koraalriffen liggen ver van elke menselijke activiteit; door ze te beschermen kunnen ze dienen als reservoir van biodiversiteit.
  • Riffen herstellen: verenigingen ondernemen actie op het terrein door kunstmatige riffen te installeren. De onderwaterstructuren bieden onderdak aan koraalstekken die geleidelijk nieuwe mariene soorten aantrekken.
  • Nausicaá neemt koraalstekken die vervolgens worden tentoongesteld. Sinds 2020 neemt Nausicaá deel aan het World Coral Conservatory, dat tot doel heeft het genetisch erfgoed van bedreigde koralen te bewaren.
     

 

 

 

Bronnen : 

Musée océanographique

The European Space Agency

Science.org

Fonds français pour l'environnement mondial

NOAA

 

Help de mariene biodiversiteit te behouden door een donatie te doen aan Nausicaáusicaá

Het Nausicaá Endowment Fund ondersteunt :

  • Actief rifherstel: in samenwerking met The Coral Planters, die koraalriffen herstellen,
  • Onderzoek en innovatie: in samenwerking met Corail Artefact en het Polynesisch Instituut voor Biomimicry (IPB), om snellere, duurzamere restauratiemethoden te ontwikkelen die zijn aangepast aan de klimaatuitdagingen.

Andere artikelen

Qu'est-ce qu'un récif corallien ?

Corail 9mn

À la découverte de l’écosystème corallien, ce jardin extraor...

Selectief kweken om koraalriffen te hers...

Biodiversiteit 2mn

Genetische selectie is de sleutel tot koraalherstel.

polype de corail

Hoe plant koraal zich voort?

Koraal 3mn

Hoe wordt een koraalpoliep een rif?

Nausicaá participe à la préservation des...

Corail 3mn

Les aquariums publics, ensemble pour la préservation des cor...

Wat is koraal?

Koraal 1mn

Dierlijk of plantaardig? Nausicaá en Esprit sorcier leggen u...