Steekkaart

Zwartpuntrifhaai

Wetenschappelijke naam:
Carcharhinus melanopterus
Familie:
Carcharhinidae
Klasse:
Chondrichthyens
Phylum:
Chordata
Registratiejaar:
Quoy & Gaimard, 1824
IUCN-status:
Kwetsbaar
CITES-status:

Bijlage II

Verspreiding:

Indo-Pacific.

Habitat:

Ondiepe wateren van koraalriffen, vlakten, lagunes en mangroves. Tot 75 m.

Grootte:

Gemiddeld 1,50 tot 1,80 m lang.

Voeding:

Vis, schaaldieren, koppotigen en andere weekdieren.

Levensverwachting:

15 jaar.

Instandhoudingsprogramma:

Nausicaá neemt deel aan het Europese EEP-programma voor het behoud van de zwartpuntrifhaai.

requin pointes noires
 

De zwartpunthaai is een Lessepsische soort...

... d.w.z. het ging van de Rode Zee via het Suezkanaal de Middellandse Zee in. Het bijvoeglijk naamwoord "lessepsienne" komt van de naam van de architect van het kanaal, Ferdinand de Lesseps!

Wist je dat?

Waar vind je dit dier?

De zwartpunthaai komt voor in de Rode Zee en wordt algemeen aangetroffen in de Indische Oceaan en in de tropische Stille Oceaan tot aan Hawaï en Frans-Polynesië. In de Stille Oceaan komt deze haai voor van Japan tot Australië en Nieuw-Caledonië.

De zwartpunthaai is een rifhaai die leeft in koraalomgevingen. Het is een kusthaai die alleen of in kleine groepen leeft, vanaf het oppervlak tot op een diepte van 75 tot 100 meter. Hij leeft in riffen, vlakke gebieden, lagunes en mangrovemoerassen. Hij wordt soms gezien in zoetwatergebieden dicht bij de zee.

Volwassen dieren leven in iets dieper water, terwijl jonge haaien vaak in mangrovemoerassen leven.
 

Hoe herken je dit dier?

  • De zwartpunthaai wordt gekenmerkt door de zwarte punt van zijn rugvin, die gemakkelijk te herkennen is wanneer zijn vin tevoorschijn komt uit het ondiepe water waarin hij leeft. De andere vinnen hebben ook een zwarte punt.
  • Deze kleine haai, die in grootte varieert van 1,5 tot 1,8 m, heeft een beige-bruin spilvormig lichaam met een witte buik.
  • Hij heeft een afgeronde snuit en een gebogen bek in een ventrale positie.
  • Zijn rug- en anaalvinnen zijn symmetrisch.
  • Zijn staartvin heeft een bovenste kwab die meer ontwikkeld is dan de onderste kwab en een zwarte lijn over de hele lengte.
     

Wat maakt dit dier bijzonder?

  • De zwartpunthaai is een levendbarende soort, wat betekent dat de jonge haaien zich ontwikkelen in het lichaam van het vrouwtje. Na een draagtijd van 10 tot 16 maanden brengt het vrouwtje tussen de 2 en 4 jonge haaien ter wereld die tussen de 40 en 50 cm groot zijn.
  • De geslachtsrijpheid wordt bereikt wanneer de haai een grootte heeft bereikt van 0,90 tot 1 m voor het mannetje en 1 tot 1,10 m voor het vrouwtje. De haaien zijn dan tussen de 8 en 9 jaar oud.
  • De mannetjes kunnen worden onderscheiden door de aanwezigheid van voortplantingsorganen die pterygopoden worden genoemd en die zich op de buikvinnen bevinden.  
  • Ze leven alleen of in kleine groepen.
     

Bedreiging en beschermingsmaatregel

  • De zwartpunthaai is door de IUCN geclassificeerd als kwetsbaar en wordt bedreigd door overbevissing, aantasting van kusthabitats en vervuiling.
  • De Carcharhinidae familie is opgenomen in bijlage II van CITES sinds de conferentie van de partijen in Panama in 2022, die van kracht werd in februari 2023. Deze opname is bedoeld om de handel in deze soort te reguleren en het behoud ervan te waarborgen.
  • De zwartpunthaai wordt in een groot deel van zijn verspreidingsgebied gevangen als bijvangst in de industriële en ambachtelijke visserij en wordt vaak gehouden voor zijn vinnen, vlees, huid, tanden en lever. 

     

Bronnen 

Waar te vinden in Nausicaá?

Over kusten en mensen

requin pointes noires

Het Oceaan-magazine

Doorloop onze nausicaa blog

In de schijnwerpers

À la découverte des animaux marins avec la Voix du Nord

Pour son podcast Les ch'tites histoires, la Voix du Nord a rencontré l'équipage de Nausicaá.

Artikel

10 dingen die je moet weten over koraal

Koraal, de grootste bouwer op aarde, is een kwetsbaar en bedreigd dier.

Artikel

Waarom zien jonge vissen er niet uit als volwassenen?

Bij sommige tropische vissen zijn de veranderingen tussen geboorte en volwassenheid zo groot dat het moeilijk is om de jongen te identificeren.