Biodiversiteit 3mn
Waarom zinken vissen niet?
Wat is het geheim van vissen om niet naar de bodem van de oceaan te zinken?
Bij het zien van het ongelooflijk levendige schouwspel van de dansende vissen, die in alle richtingen zwemmen, naar de diepte duiken en weer naar de oppervlakte komen, kunnen we ons afvragen: hoe kunnen vissen blijven drijven?
Ze hebben geen zwemvleugeltjes om hun vinnen en geen boei om hun nek, dus wat is hun geheim?
De zwemblaas, het geheime wapen van beenvissen
Vissen hebben de bijzonderheid dat ze een zwemblaas hebben. Dit orgaan, dat zich in de buikholte bevindt, is een specifiek kenmerk van beenvissen. Het werkt als een ballon: wanneer het opgeblazen is, is de vis lichter en kan hij gemakkelijker naar de oppervlakte komen. Omgekeerd, wanneer deze ballon leeg is, is het lichaam van de vis zwaarder en kan hij dieper in de oceaan afdalen.
Vissen kunnen zich dus moeiteloos op verschillende dieptes in de waterkolom bewegen, afhankelijk van hun behoeften.
Hoe doen andere vissen dat?
Haaien hebben bijvoorbeeld, net als andere kraakbeenvissen, geen zwemblaas, maar een lever die zeer rijk is aan olie, squaleen, die zorgt voor hun drijfvermogen. Deze omvangrijke lever kan tot 25% van hun lichaamsgewicht uitmaken. De stierhaai heeft de bijzonderheid dat hij lucht in zijn maag slikt - aerofagie - om zijn drijfvermogen aan te passen.
Bovendien zwemmen grote witte haaien en andere diepzeehaaien continu om niet te zinken en om te ademen.
En de vissen die op de bodem leven?
Haaien brengen het grootste deel van hun tijd door op de bodem. Dankzij hun van nature dichte lichaam kunnen ze moeiteloos op de bodem blijven liggen. In tegenstelling tot andere haaien, die moeten zwemmen om te ademen, volstaat het ritmisch openen van de kieuwspleten om een stroming in de mondholte te creëren, zonder dat ze zich hoeven te bewegen.
Roggen, die ook zijn aangepast aan het benthische leven, hebben een afgeplatte morfologie en een lichaamsdichtheid waardoor ze op de bodem kunnen blijven liggen. Om te ademen zonder zand in te ademen, gebruiken ze spiracles aan de bovenkant van hun kop, waardoor water wordt aangezogen voordat het langs de kieuwen stroomt.
Ten slotte hebben platvissen zoals tongen en tarbotten, die een zwemblaas hebben, een asymmetrische en afgeplatte morfologie die perfect is aangepast aan het leven op de bodem. Dankzij hun dichte lichaam kunnen ze zich zelfs lichtjes in het zand begraven om zich te camoufleren.
De zwemblaas, een orgaan dat goud waard is
Dit orgaan, dat zich onder de ruggengraat van vissen bevindt, is zeer begeerd door smokkelaars. Zij verkopen deze kostbare handelswaar voor hoge prijzen aan Chinese klanten, die het orgaan afrodiserende eigenschappen toeschrijven en het als een delicatesse beschouwen.
Deze handel levert enorme bedragen op, maar veroorzaakt in de "bevoorradingsgebieden" schade aan de mariene biodiversiteit. De rode acoupa in Guyana en de vaquita, die per ongeluk in Mexico wordt gevangen, zijn het slachtoffer van deze illegale visserij.