De bescherming van de biodiversiteit is een belangrijke missie van Nausicaá.
Nausicaá is een unieke instelling voor de instandhouding van biodiversiteit, waar jaarlijks enkele honderden dieren worden geboren.
Daarnaast neemt Nausicaá deel aan Europese beschermingsprogramma's om bedreigde soorten te redden, in samenwerking met de EAZA (European Association of Zoos and Aquariums).
Pinguïns, vissen, kwallen of haaien, bij Nausicaá worden er regelmatig dieren geboren, tot grote tevredenheid van het team van verzorgers. Elk jaar worden in het aquarium enkele honderden jonge dieren geboren.
In de afgelopen jaren mocht het verzorgersteam van Nausicaá de geboortes meemaken van zebra- en luipaardhaaien, gevlekte haaien, loophaaien en adelaarsroggen. Deze geboortes, waarvan sommige in het kader van beschermingsprogramma's, zijn geweldige gelegenheden om deze soorten te observeren en beter te leren kennen.
Nausicaá neemt deel aan talrijke Europese beschermingsprogramma's voor het behoud van soorten. Deze programma's worden opgesteld binnen het EAZA, de Europese vereniging van dierentuinen en aquaria.
Deze EEP's, wat staat voor 'EAZA ex-situ programma's', worden gelanceerd na een beoordeling van de instandhoudingsbehoeften van soorten in een bepaalde groep (bijv. elasmobranchii, waartoe haaien en roggen behoren). Daarnaast wordt ook bepaald welke instandhoudingsmaatregelen per soort zullen worden toegepast.
Terwijl voor sommige soorten die aanwezig zijn in de bij de EAZA aangesloten instellingen een eenvoudige monitoring van de populatie volstaat (een monitoring-programma), worden voor andere soorten meer geavanceerde (EEP) programma's toegepast.
Het belangrijkste doel van deze programma's is de instandhouding van een genetisch en demografisch gezonde populatie in de partnerinstellingen.
De coördinator van een EEP verzamelt gegevens over de betrokken soort. Deze gegevens worden verstrekt door de aangesloten aquaria en dierentuinen, en ze omvatten: geboortes, sterfgevallen, vangsten, follow-up van de dieren bij uitwisseling tussen de instellingen, en het aantal mannetjes en vrouwtjes. Daarnaast worden hun herkomst, kweekmethode, voortplantingstechnieken en reproductieve en genetische status vermeld.
Het is de coördinator die adviseert over de overdracht van jonge dieren van de ene instelling naar de andere, met het oog op genetische vermenging en om inteelt te voorkomen.
Door bedreigde soorten zichtbaar te maken, zorgen aquaria en dierentuinen voor bewustmaking bij het publiek inzake de acties die in de natuur kunnen worden ondernomen met deze soorten, dit wil zeggen door de verenigingen in het veld.
Nausicaá coördineert drie programma's. Deze richten zich op:
Nausicaá neemt ook deel aan EEP-programma's voor de zeeleeuw (Zalophus californianus) en de Afrikaanse pinguïn (Spheniscus demersus).
Nausicaá neemt deel aan de minder intensieve European StudBook programma's (ESB), waarin de genealogie wordt bijgehouden van elk dier binnen een populatie die wordt beheerd door de partnerinstellingen van de EAZA. Deze betreffen de gehoornde haai (Heterodontus francisci), zebrahaai (Stegostoma fasciatum), zandbankhaai (Carcharhinus plumbeus), adelaarsrog (Aetobatus ocellatus) en Klemmer's gekko (Phelsuma klemmeri).
Kennis van de genetische en demografische identiteit van de populatie is een waardevol instrument om elk individu te kunnen monitoren en beheren als onderdeel van een populatie in de natuur.
De verpleegsterhaai (Ginglymostoma cirratum), de epaulethaai (Hemiscyllium ocellatum), de stierhaai (Carcharias taurus), de gevlekte toonhaai (Mustelus asterias), de zoetwaterpijlstaartrog (Potamotrygon falkneri) de pauwoogzoetwaterrog (Potamotrygon motoro) de stekelrog (Raja clavata), de gevlekte rog (Raja montagui), de luipaardhaai (Triakis semifasciata) en de kathaai (Scyliorhinus stellaris) zijn opgenomen in het MON-P-programma of in een minder restrictief programma dan het ESB.
De gitaarrog komt voor in de Middellandse Zee en langs de Atlantische kust van Afrika. Deze soort wordt bedreigd door de vernietiging van zijn natuurlijke habitat in de Middellandse Zee (betonnering van de kust) en door overbevissing.
De rog is sinds 2019 opgenomen in bijlage II van het CITES, waardoor de soort is beschermd tegen visserij omwille van zijn vinnen.
De aanwezigheid van gravende gitaarroggen in aquaria, zoals bij Nausicaá, zorgt voor een betere wetenschappelijke kennis over deze dieren.
In een aquarium is namelijk langdurige observatie mogelijk, terwijl wetenschappers in het veld slechts eenmalige observaties kunnen doen (vissen van een proefdier, echografie, merken en willekeurige terugvangst).
Afin d’agir pour la préservation des espèces menacées, le Fonds de dotation de Nausicaá soutient financièrement les associations engagées sur le terrain en faisant appel aux dons du grand public et d’entreprises engagées.