Welke dieren leven er in het noordpoolgebied?

Net als op Antarctica zijn de micro-organismen krill en plankton in overvloed aanwezig in de koude wateren van de Noordpool.

Waarom? De samenkomst van zeestromingen van noord naar zuid brengt voedingsstoffen naar boven die nodig zijn voor de verspreiding van plantaardig plankton, dat een bron van voeding is voor dierlijk plankton zoals krill, de kleine kreeftachtigen die de basis vormen van talrijke voedselketens in koude gebieden.

Vergeleken met Antarctica telt het noordpoolgebied meer vissoorten: 416 in vergelijking met slechts 274 op het zuidelijk halfrond.

Door de opwarming van de oceaan duiken nieuwe soorten op die naar het noorden trekken om de koude wateren op te zoeken voor de kust van Groenland, zoals makreel, haring, Atlantische blauwvintonijn en kabeljauw.

Heilbot is daarentegen moeilijker te vinden tijdens de warmste maanden.

Het smelten van het ijs lijkt dan ook kansen te bieden voor de commerciële visserij. Om te voorkomen dat ongereguleerde visserij deze wateren rond de Noordpool zou bedreigen, werd in 2018 een internationaal akkoord ondertekend door de Europese Unie en de landen van het noordpoolgebied (Canada, de Verenigde Staten, Denemarken, Noorwegen, Rusland) en China, Japan en Zuid-Korea om alle commerciële visserij op volle zee in de Centrale Noordelijke IJszee op te schorten.

Deze bindende juridische overeenkomst verbiedt visserij gedurende ten minste 16 jaar.

Er leven 280 soorten vogels in het noordpoolgebied. Ze zijn verdeeld over landgebieden, zoals sneeuwuilen en valken, en maritieme gebieden waar zeevogels zoals albatrossen, sterns, meeuwen en zeekoeten voorkomen, of moerassige gebieden waar ganzen, zwanen en eenden leven.

De meeste van deze vogels nestelen zich in de zomer in kolonies op kliffen langs de kust of in de toendra om daar te profiteren van de overvloed aan voedsel.

Er overwinteren maar weinig soorten. Om de kou te weerstaan, hebben ze zich aangepast. Ze ontwikkelden een groter lijf en kleinere ledematen, maar de meeste soorten verlaten de poolgebieden als de temperatuur daalt, op zoek naar mildere temperaturen in Europa.

Wist je dit? Uilen en sneeuwhoenen hebben veren op hun poten die hen beschermen tegen de kou!

In de winter hebben deze vogels een wit verenkleed, een efficiënte camouflage tegen roofdieren.

Zeekoeten, papegaaiduikers en natuurlijk de alken zelf (torda) zijn geen pinguïns, ze behoren tot de familie van de alken. Ze blijven dicht bij de kust en brengen het grootste deel van hun tijd op zee door.

Dit zijn dus geen pinguïns, want die komen alleen op het zuidelijk halfrond voor.

In tegenstelling tot Antarctica, waar de fauna zich aan de kust concentreert, leven er landzoogdieren op de Noordpool.

Wie Noordpool zegt, zegt ijsberen.

De ijsbeer is een symbool van de poolfauna, en een van de bekendste voorbeelden van een diersoort die het hoofd moet bieden aan klimaatverandering. Het smelten van het poolijs verkleint namelijk de oppervlakte van hun natuurlijke habitat en maakt het hen steeds moeilijker om te overleven.

Hij is niet de enige die in het noordpoolgebied woont. Ook rendieren, muskusossen, lemmingen, poolvossen en veelvraten ontwikkelen zich in de poollandschappen.

In de zomer kunnen ze zich er voeden en voortplanten, en als de winter aanbreekt trekken ze naar de taiga, een boreaal bos dat grenst aan de toendra.

Tijdens de poolwinter hanteren de dieren verschillende strategieën om te overleven.

Sommige isoleren zichzelf tegen de kou met een dikkere vacht of verenkleed, of zelfs dankzij een matras met lichaamsvet. Andere dieren, zoal de lemmingen, leven onder de sneeuw en voeden zich met planten. Ten slotte zijn er ook een aantal die een winterslaap houden.

Zeezoogdieren

Er leven walvisachtigen in de wateren van de Noordelijke IJszee. We kunnen er de noordkaper (Eubalaena glacialis) waarnemen, maar ook de Groenlandse walvis (Balaena mysticetus) en de dwergvinvis (Balaenoptera acutorostrata). Daarnaast leven er ook witte dolfijnen (Delphinapterus leucas) en narwallen (Monodon monoceros).

Walvissen trekken in de zomer naar hogere breedtegraden op zoek naar een rijk voedselaanbod. In de winter trekken ze naar meer gematigde streken.

De walvisvangst heeft grote gevolgen gehad voor deze populaties. Ondanks de jachtverboden die door de Internationale Walviscommissie zijn aangenomen, worden sommige soorten, zoals de noordkaper door de IUCN als ernstig bedreigd beschouwd.

De vinpotigen

Walrus, een vinpotige in het noordpoolgebied, poolfauna Net als ijsberen, lijden ook zeehonden en walrussen onder de inperking van hun leefgebied als gevolg van het smelten van het poolijs.

Er leven baardrobben en ringelrobben in Arctische wateren, net zoals Stellerzeeleeuwen of noordelijke zeeberen. De walrus kan een indrukwekkend gewicht van tot 1200 kilo bereiken en heeft lange slagtanden.

Op deze zoogdieren wordt gejaagd voor hun vet en vacht, en tegenwoordig worden ze bedreigd door verontreinigende chemische stoffen die zich ophopen in hun vet.