Hoe kunnen we de bedreigde ijsbeer redden?

De Latijnse naam ‘Ursus maritimus’ betekent trouwens letterlijk zeebeer!

Het is de grootste vleeseter ter wereld, en hij voelt zich net zo thuis op het ijs als in het water.

Hij kan een schofthoogte van 1,50 m bereiken en een lengte van 2 tot 2,50 m. Mannetjes zijn groter en wegen tussen de 300 en 500 kg.

Wist je dit? De huid van de ijsbeer is zwart waardoor hij veel energie van het infraroodspectrum kan absorberen en warmte kan opslaan.

In tegenstelling tot de witte vos, waarvan de vacht in de zomer kan veranderen, behoudt de ijsbeer altijd zijn witte vacht, waardoor hij opgaat in zijn omgeving.

Klimaatverandering en het smelten van de ijskappen

De ijsbeer is door de IUCN geclassificeerd als een kwetsbare soort die lijdt onder de gevolgen van de klimaatverandering, die in het noordpoolgebied twee keer zo snel gaat.

Het pakijs smelt in de zomer en kan zich in de winter maar moeilijk herstellen. Hierdoor verkleint het leefgebied en het territorium waar de ijsbeer op zeehonden kan jagen, wat de basis is van zijn dieet.

Als de ijsschotsen verder uit elkaar komen te liggen, worden de open ruimtes in het water groter en kunnen de zeehonden aan de beren ontsnappen. Zonder deze voedingsbron, die hen voorziet van essentiële vetten, hebben de beren het echter moeilijk om te overleven tijdens hun vastenperiodes, als het pakijs in de zomer smelt.

Beren slaan immers vet op in de maanden van maart tot juni, door tot 40 kg per dag te eten – wat hen tot 26 cm vet onder de huid kan opleveren!

Het smelten van het pakijs heeft dus gevolgen voor het leefgebied van de ijsbeer, de beschikbaarheid van voedsel, de voortplanting, de geboorten en dus het voortbestaan van de soort.

Kom meer te weten over klimaatverandering met de tentoonstelling ‘In het oog van het klimaat’.

Voortplanting

Het paarseizoen is in het voorjaar, maar de dracht begint pas in de herfst, wanneer het vrouwtje teruggekeerd is naar haar hol.

De jongen worden in de winter geboren en overleven op melk van hun moeder, die in deze periode niet eet.

Vrouwtjes hebben dus een aanzienlijke hoeveelheid vet nodig om hun jongen gedurende de wintermaanden te kunnen voeden.

In het voorjaar ontdekken de kleintjes de buitenwereld, bij mildere weersomstandigheden kunnen ze profiteren van andere voedingsbronnen.

Nog een bedreiging, vervuiling

IJsberen staan aan de top van de voedselketen, en ze krijgen giftige stoffen binnen die zich concentreren in hun dieet.

Ze lijden niet alleen onder de vervuiling door lokale mijnbouw en oliewinning, maar ook door verontreinigende stoffen die in de oceaan circuleren.

Hebben ze een natuurlijke vijand? Jawel, de mens

Op 15 november 1973 werd in Oslo een akkoord aangenomen over de bescherming van de ijsberen en hun leefgebied. Het werd ondertekend door de landen waar ijsberenpopulaties voorkomen, namelijk de Verenigde Staten, Canada, Noorwegen, Denemarken (Groenland) en Rusland.

De jacht werd verboden of beperkt, met enkele uitzonderingen voor inheemse bevolkingsgroepen.

Het aantal ijsberen in de natuur wordt geschat op ongeveer 25.000. De ijsbeer is een beschermde soort maar nog steeds kwetsbaar.

Op 27 februari is het de Internationale Dag van de IJsbeer.